Yapılmaya başlandığı 2009 yılında büyüklüğü ve müslümanları temsil etmesi nedeniyle Köln’de eylemlere neden olan cami, 2017 yılındaki açılışında da birçok Alman yetkilinin açılışa katılmamasıyla özellikle muhafazakar hıristiyan Almanlar tarafından protesto edildi. Köln’ün Türkler ile birlikte Yunan, İtalyan gibi farklı milletlerden göçmenlere ev sahipliği yapan kozmopolit bölgesi Ehrenfeld’e inşa edilen yapı, yaklaşık 20 milyon Euro’ya mal oldu ve yapımında 4000’e yakın işçi çalıştı. Yalnızca yükseklik açısından değil; kapasite olarak da en büyük camilerden biri olan Köln Merkez Camii, aynı anda 2000 üzeri kişiye ibadet imkanı sunuyor.
4,500 metrekarelik bir alan üzerine inşa edilen cami, bir kubbe ve iki minareden oluşuyor. Kubbenin yüksekliği 35 metreyken minarelerin uzunluğu da 55 metre. Yapının mimarı Paul Böhm. Mimar ekibinin tümü Almanlardan oluşurken bu nadir rastlanan durum oldukça farklı ve sentez bir caminin ortaya çıkmasına sebep olmuş.
Klasik Osmanlı mimarisinden bağımsız, tamamen modern bir görüntüye sahip olan Köln Merkez Camii, birbirine oldukça yakın bej tonlardan ve kıvrımlı hatlardan meydana geliyor. Büyük ölçüde beton bir yapıya sahip olan bu özgün cami, özellikle ön yüzünde geniş cam yüzeyler de barındırıyor.
İbadet alanı haricinde caminin zemin katı, bir çarşı alanına bir de İslami eserlerle donatılmış bir kütüphaneye ev sahipliği yapıyor. Genel görüntü olarak Sidney’deki ünlü Opera Binası’nı anımsatan cami, tüm inançlardan kişilerin ziyaret edebildiği, kozmopolit bir yapı olabilmek için İslami simgelerin yer almadığı koridorlara ve hollere sahip. Tüm cephelerden dengeli bir şekilde aydınlatılan ferah bir atmosfere sahip olan yapı, iç mimari bakımından pek çok camide olduğu gibi yukarıya doğru daralan konik bir tasarımdan oluşuyor.